نیم نگاهی به نمونه های ژانر فانتزی و وحشت در آثار سینمایی، تلویزیونی و ادبی نشان میدهد که در سالهای اخیر موضوعات با محوریت زامبی ها (برای نمونه بنگرید به مجموعه بازیها و کارتونهای رزیدنت اویل یا کمیک ها و سریال واکینگ دِد) موفقیت بیشتری نسبت به موضوعات بر پایه ی خون آشامها یا گرگینه ها کسب کرده اند. اگر در دهه های پیشین این کتاب دراکولای برام استوکر و شخصیت ون هلسینگ بودند که بر صدر آثار و شخصیت های فانتزی تکیه کرده بودند، حال چندین سال است که ریک و لئون اس کندی تبدیل به محبوبین ژانر وحشت و فانتزی بازان شده اند.

همین واقعیت، طرفداران قدیمی دارن شان را امیدوار کرده بود که مجموعه ی زام-بی موفق تر از مجموعه های سرزمین اشباح و مبارزه با شیاطین از آب در بیاید. ولی این امیدواری و حدس اولیه تا چه حد درست از آب در آمد؟ با ما همراه باشید.

دو مجموعه ی سرزمین اشباح و مبارزه با شیاطین، شباهت های غیر قابل انکاری داشتند؛ هر دو پایان بندی های به شدت غافلگیر کننده و جذابی داشتند، شخصیت های اصلی بارها مجبور به اخذ تصمیمات پیچیده و چالش برانگیز میشدند، شخصیت اصلی دوست هایی داشت که  همیشه حاضر بودند تا حد جان فداکاری کرده و مانع از شکست نهایی قهرمان داستان شوند، دشمنانی داشتند که از هر دو لحظ ذهنی و جسمی قدرتمند بودند.

و در عین حال تفاوت های فاحشی هم میان این دو مجموعه ی تکرار نشدنی وجود داشت؛ ویژگی های شخصیتی قهرمانان این دو اثر به شدت با یکدیگر متفاوت بود، طرز فکر و اهداف دشمنان نیز به همین ترتیب کاملا متفاوت بود، شخصیت های دوستان، قدرت های کاراکترهای دو مجموعه و در نهایت پایان بندی ها به شکلی بود که احساس تکراری بودن و ته کشیدن خلاقیت نویسنده به خواننده دست نمیداد.

حال به سراغ مجموعه ی زام-بی بیاییم؛ یکی از نکات مثبت این مجموعه شروع خوب و معرفی شخصیت اصلی و دوستان او بود که نوید یک مجموعه ی موفق دیگر از دارن شان را میداد. ولی این شروع خوب نه شخصیت پردازی ابتدایی مجموعه ی سرزمین اشباح را داشت و نه شروع شوکه کننده و دیوانه وار مجموعه ی مبارزه با شیاطین را !!

از سوی دیگر غافلگیری های داستانی زام-بی بسیار کمتر از دو مجموعه ی دیگر دارن شان بود، نمیگویم که از اول میتوانستیم حدس بزنیم که این مجموعه به چه شکلی تمام میشود و جهت گیری واقعی هر شخصیت به کدام سمت است، ولی از همان ابتدا میشد حدس زد که مرد جغدی و ریج بارها و بارها از دید خوانندگان تغییر جهت میدهند و به نوعی جاسوس و عوامل دوجانبه هستند. از همان ابتدا مشخص بود که داستان دکتر اویستین و آقای داولینگ آن چیزی نیست که اولین بار به خواننده داده میشود. از پایان همان جلد اول میشد پیش بینی کرد که پدر و مادر بکی زنده هستند و بکی در جلدهای بعدی آنها را ملاقات خواهد کرد. شاید تنها عنصر داستانی غیر قابل پیشبینی آن بچه های ترسناک بودند که دارن شان به خوبی توانست ما را تشنه ی فهمیدن نقش این کودکان و رویکردشان در قبال بکی کند.

ضمن این که شخصیت اصلی زامبی یعنی شخص شخیص دوشیزه بکی ترکیبی از دو شخصیت دارن شانِ سرزمین اشباح و گرابزِ مبارزه با شیاطین بود، هیچ ویژگی جدیدی به جز این که دختری پسرنما بود، نداشت. مطمئن بودیم که همیشه تصمیمات درست اخلاقی را میگیرد، حتی اگر در پاره ای از مواقع، به نظرمان بی رحم، بی روح، بی احساس و بی تفاوت به نظر برسد. با این تفاوت که تصمیمات و شرایط دو شخصیت دارن و گرابز بسیار چالشی تر و پیچیده تر از بکی بود.

علاوه بر تمام اینها، خودم به شخصه انتظار داشتم که در مورد سگ بزرگ همراه آقای جغدی بیشتر بخوانیم. این که چگونه به وجود آمد و چرا هیچ حیوان جهش یافته ی دیگری شبیه آن در طول داستان ندیدیم و بیشتر از همه این که توقع داشتم در یک مبارزه ی حساس و خونین کشته شود ولی این اتفاق هرگز رخ نداد.

و در نهایت این که پایان این مجموعه به هیچ وجه راضی کننده نبود. نمیگویم که پایان خیلی ضعیف و ناامیدکننده بود ولی به هیچ عنوان نتوانست به پایان بندی بی نظیر دو مجموعه ی دیگر برسد.در مجموع نمیتوان ادعا کرد که مجموعه ی زام-بی مجموعه ی ضعیفی بود ولی از سوی دیگر نیز این ادعا که نسبت به دو مجموعه ی سرزمین اشباح و مبارزه با شیاطین برتری خاصی داشته باشد و یک پیشرفت در کارنامه ی دارن شان محسوب شود نیز دور از واقعیت به نظر میرسد.

پیشاپیش از دقت نظر شما تشکر میکنم و شما را دعوت میکنم که نظر خود را نسبت به این مجموعه ی جذاب بنویسید. در نهایت لازم میبینم از ترجمه و ویرایش مجموعه ی زام-بی نیز تشکر کنم که نسبت به مجموعه های پیشین کیفیت بالاتری داشت.